Serbest Muhasebecilik Ve Bilirkişilik

I-SERBEST MUHASEBECİLİK MESLEĞİ VE BİLİRKİŞİLİK
Bilirkişilik, yargılama hukukunda taşıdığı anlam itibari ile, hukukçuların her zaman ilgisini çekmiştir. Çağdaş hukuk sistemlerinin hemen hepsinde bilinen bilirkişilik, dava ile ilgili bir vakanın takdirinde hakim tarafından bilinemeyen özel ve teknik bilgiye ihtiyaç duyulan hallerde üçüncü bir kişinin bilgi ve görüşüne başvurulmasıdır. Bilirkişilik, sadece hukuk yargılamasında değil, ceza yargılamasının ve idari yargılamanın da belli başlı usule ilişkin işlemlerindendir.Uygulamada, Serbest Muhasebecilerin, mahkemelerde, bilirkişilik yapıp yapamayacağı konusu bu yazımızda incelenmeye çalışılacaktır.

II- SERBEST MUHASEBECİLİK MESLEĞİNİN KAPSAMI NEDİR?   
3568 sayılı yasanın, 2/A madde hükmü uyarınca, “Mesleğin Konusu” belirlenmiştir.Madde hükmüne göre, serbest muhasebecilerin, “mali müşavirlik” “yeminli mali müşavirlik” yapmaları mümkün olmadığı gibi, serbest muhasebecilerin defter tutma dışında, mali müşavirlik, tasdik, danışmanlık; rapor yazma yetkileri bulunmamaktadır. Yine, 3568 sayılı yasanın, 2/A md. nin (b) ve (c) bentlerinde, serbest muhasebecilerin, bu bentlerdeki işlemleri, işleri yapamayacakları belirtilmiştir.Yukarıda yer alan yasal düzenlemelerden, “serbest muhasebecinin, Serbest Muhasebeci Mali Müşavirin yetkisinde olan işleri yapma ehliyeti olmadığı gibi, unvanını da kullanamayacağı anlaşılmaktadır.   

Bu itibarla, serbest muhasebecilik ile, serbest muhasebeci mali müşavirlik ayrı ayrı müesseseler olup, yapacakları işlerin yetki ve sınırları belirlenirken bilirkişilik yapma ve rapor düzenlemek için serbest muhasebeci mali müşavir olmak koşulu aranmıştır.

III- SERBEST MUHASEBECİLERİN, BİLİRKİŞİLİK YAPMALARI MÜMKÜN DEĞİLDİR.
YMM VE SMMM’LERİN BİLİRKİŞİLİK YAPMALARI MÜMKÜNDÜR 
Serbest Muhasebeci Mali Müşavirin yetkisinde olan işleri yapma ehliyetine sahip olmadığından, mahkemece, Serbest Muhasebecisinin bilirkişi seçilmesinin ve incelemenin bu kişiye yaptırılmasının yerinde olmadığı yönünde, yüksek mahkeme Danıştay’ın pek çok kararları bulunmaktadır.Danıştay, 9.Dairesinin, 11/12/1997 gün ve E: 1996/3852 K: 1997/4119 sayılı kararlarında, “ Bu itibarla serbest muhasebecilik ile serbest muhasebeci mali müşavirlik ayrı ayrı müesseseler olup, yapacakları işin yetki ve sınırları belirlenirken bilirkişilik yapma ve rapor düzenlemek için serbest muhasebeci mali müşavir olmak koşulu aranmıştır.” Denilmektedir.


IV- ÖZET VE SONUÇ
1) Serbest Muhasebeciler, Bilirkişilik yapma konusunda 3568 sayılı yasada herhangi bir yetkilendirilmesi söz konusu değildir.
2) Gerek Yeminli Mali Müşavirlerin ve gerekse Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlerin Vergi Mahkemelerinde, Ticaret Mahkemelerinde ve duruma göre diğer mahkemelerde bilirkişilik yapmaları yukarıda yer verilen Danıştay Kararları ve 3568 sayılı yasaya göre mümkün görülmektedir.
3) Uygulamada çeşitli bankalardan emekli olan emekli banka müdürleri vb. kişilerin bilirkişilik yaptığı sık sık görülebilmektedir. Oysa ki 3568 sayılı yasaya göre unvan almış Serbest Muhasebecilerin de bilirkişilik yapmaları gerektiği görüşündeyiz. 3568 sayılı yasada gerekli düzenlemelerin yapılması sırasında bu hususun önemle dikkate alınması gerekmektedir.